Soczewki kontaktowe są wygodnym rozwiązaniem, pozwalającym na aktywne życie bez ograniczeń. Jednak pływanie w soczewkach to temat budzący wiele pytań i wątpliwości. Czy jest to bezpieczne? Jakie niesie za sobą ryzyko? W tym artykule odpowiemy na te pytania i dostarczymy praktycznych porad dla użytkowników soczewek kontaktowych.

Dlaczego nie powinno się pływać w soczewkach?

Pływanie w soczewkach kontaktowych może wydawać się wygodnym rozwiązaniem, szczególnie dla osób, które chcą cieszyć się wyraźnym widzeniem pod wodą. Jednak eksperci odradzają tę praktykę. Oto główne powody, dla których pływanie w soczewkach kontaktowych nie jest dobrym pomysłem:

Ryzyko infekcji oczu

Woda, niezależnie od źródła, zawiera liczne mikroorganizmy, które mogą przylgnąć do soczewek kontaktowych i przeniknąć do oczu. Bakterie, wirusy i ameby mogą wywołać poważne infekcje. Pływanie w soczewkach kontaktowych zwiększa ryzyko zakażeń takich jak zapalenie rogówki wywołane przez Acanthamoeba - szczególnie groźny pasożyt występujący w wodzie słodkiej i słonej​​. W skrajnych przypadkach może on prowadzić do utraty wzroku​.

Podrażnienie i suchość oczu

Chlor w wodzie basenowej, mimo że działa jako środek dezynfekujący, może również podrażniać oczy i soczewki kontaktowe. Chlorowanie wody nie eliminuje wszystkich patogenów, a kontakt soczewek z chlorowaną wodą może prowadzić do zaczerwienienia, swędzenia i suchości oczu. Soczewki mogą absorbować chemikalia z wody, a to tylko potęguje dyskomfort i ryzyko podrażnień.

Zmiana właściwości soczewek

Soczewki mogą zmieniać swoje właściwości w kontakcie z wodą. Soczewki miękkie mogą zmieniać kształt pod wpływem wody, utrudniając ich stabilne utrzymanie na oku. Przez to mogą łatwo wypaść z oczu podczas pływania, zwłaszcza jeśli otworzysz oczy pod wodą. Co więcej, bywa że soczewki stają się sztywne, wykrzywiają się, a nawet przyklejają do rogówki, a to utrudnia ich bezpieczne usunięcie po wyjściu z wody. Te mikroskopijne uszkodzenia mogą prowadzić do dalszych komplikacji, takich jak podrażnienia, zaczerwienienia, a nawet poważniejsze infekcje bakteryjne lub wirusowe.

Konsekwencje noszenia soczewek w wodzie

Noszenie soczewek kontaktowych podczas pływania może prowadzić do różnych problemów zdrowotnych, takich jak:

- Podrażnienie i zaczerwienienie oczu.
- Uczucie ciała obcego w oku.
- Zamglone widzenie.
- Łzawienie oczu.
- Nadwrażliwość na światło.
- W skrajnych przypadkach, infekcje mogą prowadzić do owrzodzeń rogówki i trwałej utraty wzroku.

Jak bezpiecznie pływać z soczewkami kontaktowymi?

Choć pływanie z soczewkami kontaktowymi jest generalnie odradzane ze względu na ryzyko infekcji i podrażnień oczu, istnieje kilka praktycznych porad, które mogą pomóc zredukować te zagrożenia: 

1. Używanie okularów ochronnych - najlepszym sposobem na zminimalizowanie ryzyka infekcji i podrażnień jest noszenie szczelnie przylegających okularów pływackich. Okulary te zapobiegają przedostawaniu się wody do oczu, chroniąc zarówno soczewki, jak i oczy przed kontaktem z zanieczyszczeniami​. Warto zainwestować w wysokiej jakości gogle, które dobrze przylegają do twarzy.

2. Jednodniowe soczewki kontaktowe - jeśli musisz pływać w soczewkach kontaktowych, najlepszym wyborem są jednorazowe soczewki jednodniowe. Po zakończeniu pływania należy je natychmiast wyrzucić, zmniejszając ryzyko infekcji spowodowanej długotrwałym kontaktem soczewek z wodą​. Soczewki jednodniowe są wygodne i higieniczne, ponieważ nie wymagają zarówno czyszczenia, jak i przechowywania.

3. Dezynfekcja soczewek - jeżeli zdecydujesz się na pływanie w soczewkach wielokrotnego użytku, pamiętaj o natychmiastowym ich wyjęciu i dokładnym zdezynfekowaniu zaraz po wyjściu z wody. Użyj odpowiedniego roztworu do soczewek kontaktowych, aby usunąć wszelkie potencjalne zanieczyszczenia. Po dezynfekcji warto również przepłukać oczy czystą wodą i zastosować nawilżające krople do oczu.

Czy można pływać w soczewkach na basenie?

Na pierwszy rzut oka może się wydawać, że soczewki kontaktowe ułatwiają życie pływakom z wadą wzroku, ale rzeczywistość nie jest tak kolorowa. Baseny, mimo że są chlorowane, nadal mogą zawierać wiele mikroorganizmów, które mogą stanowić zagrożenie dla oczu. Chlor nie zabija wszystkich bakterii i wirusów. Ponadto, chlorowana woda może podrażniać oczy, a soczewki kontaktowe mogą to podrażnienie jeszcze bardziej nasilić. Jeśli jednak musisz pływać w soczewkach, przestrzeganie powyższych wskazówek może pomóc zminimalizować ryzyko i zapewnić bezpieczeństwo Twoim oczom. 

Czy noszenie soczewek kontaktowych pod prysznicem jest bezpieczne?

Eksperci zdecydowanie odradzają noszenie soczewek kontaktowych pod prysznicem. Woda z kranu, podobnie jak z każdego innego źródła, może zawierać różne mikroorganizmy, które prowadzą do poważnych infekcji oczu. Zaleca się, aby przed wejściem pod prysznic zawsze zdejmować soczewki i przechowywać je w odpowiednim płynie do soczewek. Jeśli przypadkowo wzięło się prysznic w soczewkach, należy je natychmiast usunąć, przepłukać oczy sterylnym roztworem soli fizjologiczne, a następnie dokładnie zdezynfekować soczewki lub wymienić je na nowe, jeśli są to soczewki jednodniowe​.

Czy istnieją wodoodporne soczewki kontaktowe do pływania?

Chociaż może to być zaskakujące dla wielu osób, na rynku nie ma dostępnych wodoodpornych soczewek kontaktowych przeznaczonych specjalnie do pływania. Nawet jeśli niektóre soczewki mogą wydawać się odporne na wilgoć, żadne z nich nie jest w stanie całkowicie chronić oczu przed szkodliwymi mikroorganizmami i chemikaliami obecnymi w wodzie. Powód jest prosty – soczewki kontaktowe muszą być porowate, aby umożliwić przepływ tlenu do oka, co jest niezbędne dla zdrowia rogówki​. 

Bibliografia:
American Academy of Ophthalmology, What You Should Know About Swimming and Your Eyes, 2016.
https://www.bezokularow.pl/poradnik/soczewki-kontaktowe-a-sauna-i-basen-na-co-uwazac 
H.N. Saeed, Why you shouldn’t swim in your contacts — and other eye safety tips, 2018.
American Optometric Association, Pool of knowledge: Educate patients on swimming and eye safety, 2018.