Budowa oka – jak wygląda?
Ambroży fusion
Oczy stanowią bardzo ważny narząd w naszym życiu. Dzięki niemu jesteśmy w stanie widzieć otaczający nas świat. Co więcej, 80% naszych wspomnień to właśnie widziane wcześniej obrazy. Dlatego warto głębiej przyjrzeć się naszym oczom, które posiadają skomplikowaną budowę.
Budowa oka – anatomia oka
Budowę oka możemy dla ułatwienia podzielić na dwie części – tą zewnętrzną, którą widzimy oraz na tą wewnętrzną, w której kryje się cały układ optyczny. Przejście przez wszystkie elementy, z których składa się oko z pewnością ułatwi Ci zrozumienie jak powstają różne choroby oczu oraz wady wzroku. Na początek warto wiedzieć, że w skład oka wchodzą trzy błony (warstwy oka):
- zewnętrzna błona włóknista – w tej błonie znajduje się twardówka oraz rogówka,
- środkowa błona naczyniowa – czyli miejsce, w którym znajdziesz ciało rzęskowe, naczyniówkę oraz tęczówkę,
- wewnętrzna błona – w której znajduje się siatkówka (sama w sobie ma bardzo skomplikowaną budowę)
W tych błonach kryją się najważniejsze elementy naszego oka, dzięki którym widzimy. Co ciekawe mimo złożonej budowy nasze jedno oko waży ok 7 gram! Gdy znasz już podstawową anatomię oka możesz przejść do bardziej skomplikowanego tematu, czyli układu optycznego oka.
Układ optyczny oka
Czym tak naprawdę jest układ optyczny oka? Jest to miejsce, w którym przechodzą załamane promienie świetlne za pomocą takich elementów jak ciecz wodnista, rogówka, soczewka oraz ciało szkliste. Upraszczając jest to miejsce do którego wstępnie trafia widziany obraz.
Jeśli oko jest miarowe (zdrowe) to obraz powstaje w siatkówce, dalej dzięki nerwom wzrokowym zostaje przekazany do ośrodków wzrokowych w mózgu. W przypadku, gdzie obraz (promienie świetlne) trafia przed lub za siatkówkę mówimy o wadzie wzroku tj. dalekowzroczności lub krótkowzroczności.
Rogówka
Rogówka to najważniejsza część układu optycznego oka. Jest bardzo unerwiona dzięki czemu możemy bardzo szybko reagować gdy, np. dostanie się jakieś zanieczyszczenie do oka. Po za tym to właśnie przez nią przechodzą promienie świetlne, które następnie się załamują i skupiają w siatkówce. Co ciekawe, rogówka ma aż 40 dioptrii! Dlatego nawet w przypadku braku soczewki oka jesteśmy w stanie widzieć chociażby zarysy przedmiotów.
Soczewka oka
Soczewka oka posiada tzw. wiązadła, które są elastyczne dlatego pełnią rolę akomodacyjną. To oznacza, że soczewka może się uwypuklać lub spłaszczać w zależności od odległości przedmiotów, które chcemy zobaczyć. W przypadku, gdy zanika naturalna zdolność oka do akomodacji mówimy o wadzie wzroku jaką jest starczowzroczność (presbiopia). Natomiast, gdy soczewka oka mętnieje następuje zaćma.
Tęczówka
Główną funkcją tęczówki jest decydowanie o ilości światła docierającego do układu optycznego oka. Po za tym jest to element oka, który jest znany wszystkim ponieważ ma zabarwienie. Kolor oczu to tak naprawdę włókna mięśniowe, które przybierają barwę unikatową dla każdego człowieka.
Siatkówka
Siatkówka odpowiada za odbieranie widzianego obrazu. Można ją nazwać aparatem fotograficznym naszego organizmu. Jej budowa jest dość złożona, w jej skład wchodzą:
- pręciki – odpowiadające za rozpoznawanie kształtów i ruchu oraz widzenie zmierzchowe,
- czopki – ich zadaniem jest rozpoznawanie kolorów oraz odpowiedzialność za widzenie dzienne,
- plamka ślepa – w niej zbiegają się włókna nerwowe, które wychodzą z oka jako nerw wzrokowy.
Pozostałe elementy oka
Elementy oka, które nie zostały wymienione wyżej wcale nie są mniej ważne. Od nich również zależy, np. nawilżenie naszych oczu, czy chociażby kształt gałki ocznej.
Oczodół należy do swojego rodzaju aparatu ochronnego oka. W oczodole znajduje się gałka oczna oraz tłuszcz oczodołowy, mięśnie, nerwy, naczynia krwionośne i gruczoł łzowy.
Zadaniem gruczołu łzowego jest produkowanie odpowiedniej ilości filmu łzowego w zależności od potrzeb organizmu. Natomiast film łzowy powstaje w worku spojówkowym.
Twardówka to element oka zbudowany z włókien kolagenowych, które nadają kształt gałce ocznej i chronią jej wnętrze.
Źrenice znajdują się w centrum tęczówki i odpowiadają za kontrolowanie ilości światła wchodzącego do oka. Dlatego źrenice zwężają się gdy wokół jest dużo światła, a rozszerzają się gdy jesteś w ciemności.