OCT to nowoczesne badanie, które w bezpieczny i nieinwazyjny sposób pozwala dokładnie zbadać oko, jego dno i określić, czy występują w nim zmiany wskazujące na różne choroby. Wykonuje się je zazwyczaj, gdy u danego pacjenta jest podejrzenie jakiegoś schorzenia siatkówki. W tym artykule powiemy więcej o badaniu OCT: na czym polega, co może wykryć, ile trwa. Sprawdź!

Badanie OCT - co to?

Optical Coherence Tomography, w skrócie OCT, to optyczna koherencyjna tomografia komputerowa. Tomografia jest badaniem, które pozwala nieinwazyjnie, z zewnątrz ocenić wewnętrzne struktury danego obszaru ciała. Tomograf OCT działa na zasadzie wykorzystania wiązki światła do obrazowania struktur siatkówki. Analizowany jest współczynnik odbicia promieni od jej poszczególnych warstw, dzięki czemu możliwa jest ocena i zauważenie zmian chorobowych. Światło rejestrowane jest przez układ interferometryczny, który to następnie głębokości próbki w wybranym miejscu. OCT wyróżnia się znacznie wyższą rozdzielczością w porównaniu do innych technik obrazowania medycznego, takich jak ultrasonografia czy rezonans magnetyczny. Ze względu na zdolność do szczegółowego obrazowania tkanek w czasie rzeczywistym, bez ich naruszania, często określa się ją mianem „biopsji optycznej”.

Jak wygląda badanie OCT?

Jak już wspomnieliśmy, badanie OCT jest zupełnie nieinwazyjne. Polega na tym, że pacjent siada na krzesełku, opiera głowę na specjalnej podpórce i patrzy w soczewkę. Lekarz za pomocą urządzenia przypominającego małą lupę lub soczewkę w drzwiach wykonuje zdjęcia oka, które następnie widoczne są na komputerze. Aby wykonać zdjęcia, specjalista kieruje wiązki światła w różne miejsca gałki ocznej, ustawiając go przy tym w odpowiedniej odległości i pod odpowiednim kątem. W trakcie badania może poprosić pacjenta o spojrzenie w konkretnym kierunku, jak również o chwilowe zaprzestanie mrugania - ale tylko na czas wykonywania zdjęcia.

Jak długo trzeba czekać na wyniki OCT?

Wyniki po zakończeniu badania dostępne są praktycznie chwilę później, ponieważ specjalista wykonujący pomiary wydaje je wraz z opisem. Nie dokonuje od jednak interpretacji - to rola lekarza okulisty, dlatego z wynikiem należy udać się do niego na wizytę. Sprawdź, jak wygląda wizyta u okulisty.

Kiedy wykonywać badanie OCT?

Wyniki muszą zostać zinterpretowane w oparciu o każdego pacjenta indywidualnie przez specjalistę, dlatego sam nie dowiesz się niczego konkretnego przed wizytą. Jeżeli okulista skierował Ciebie na OCT, może podejrzewać:

• zwyrodnienie plamki żółtej,
• jaskrę,
• uszkodzenie lub zanik nerwu wzrokowego,
• otwór w plamce lub jej obrzęk,
• zwłóknienie przedplamkowe,
• obrzęk tarczy nerwu wzrokowego,
• nowotwór oka,
• zapalenie błony naczyniowej oka,
• makulopatię cukrzycową,
• zmiany w grubości siatkówki.

Wskazania do wykonania OCT

Badanie OCT okulista może zalecić zatem, gdy pacjent skarży się na następujące objawy:

- ból oka,

- ból głowy,

- zaburzenia widzenia,

- kolorowe pręgi pojawiające się przed oczami,

- wytrzeszcz oczu,

- uczucie ucisku na gałkę oczną.

Tomograf oka warto regularnie wykonywać u cukrzyków, ponieważ są oni bardziej narażeni na choroby powodujące utratę wzroku. Zaleca się również, by OCT przeprowadzać u pacjentów z wysokim nadciśnieniem tętniczym i wysoką krótkowzrocznością, jak również profilaktycznie u seniorów. 

Czy do badania OCT należy się przygotować?

Gdy lekarz skieruje Cię na takie badanie, przed wizytą raczej nie musisz się specjalnie przygotowywać. Warto jednak wiedzieć, że niejednokrotnie przed OCT lekarz potrzebuje zwiększyć Twoje źrenice - w celu lepszej widoczności. Aby tak było, wykorzystuje specjalne krople z atropiną, które rozszerzają źrenice, ale również upośledzają prawidłowe widzenie. Obraz staje się nieostry i rozmyty, występuje światłowstręt. Efekt ten nie trwa długo, zazwyczaj ustępuje po kilku lub kilkunastu godzinach. Aby jednak bezpiecznie wrócić do domu, warto udać się na badanie z kimś bliskim. Po rozszerzeniu źrenic nie wolno prowadzić pojazdów mechanicznych.

Ile trwa badanie OCT?

Całość badania OCT nie trwa długo - zazwyczaj od kilku do kilkunastu minut. Po badaniu konieczna jest wizyta u okulisty.

Ile kosztuje badanie OCT?

Gdy okulista skieruje Cię na tomograf oka, możesz wykonać go prywatnie lub z refundacji Narodowego Funduszu Zdrowia. W pierwszym przypadku za OCT zapłacisz od 100 do 300 złotych, w zależności od miasta i gabinetu. W drugim przypadku musisz spodziewać się, że czas oczekiwania na takie badanie wynosi około pół roku.

Czy badanie OCT jest bezpieczne?

Badanie OCT służy do diagnostyki i jest w pełni bezpieczne, może być wykonywane nawet u kobiet w ciąży. Nie wymaga kontaktu z okiem ani użycia promieniowania jonizującego, co czyni je nieinwazyjną i komfortową metodą obrazowania. Dzięki temu może być bez obaw stosowane u pacjentów w różnym wieku, także w celach profilaktycznych.

Bibliografia:

https://instytutoka.pl/badanie-oct/
https://www.bezokularow.pl/poradnik/badanie-oct-oka-dla-kogo-wskazane-ile-kosztuje
https://www.medicover.pl/badania/oct/
https://www.optegra.com.pl/badanie-oct-oka