Wzrok to zmysł, dzięki któremu odbieramy około 80% informacji o świecie. Nic zatem dziwnego, że jest niezwykle ważny szczególnie dla dzieci. To dzięki niemu mogą one prawidłowo się rozwijać i poznawać otaczającą je rzeczywistość. Gdy u pociechy pojawi się wada wzroku, to może ona wpłynąć na rozwój dziecka, utrudniając naukę, zabawę oraz codzienne czynności. Jak zatem taką wadę rozpoznać? Jakie są objawy wad wzroku u najmłodszych? Sprawdź i dowiedz się więcej!

Wada wzroku u dziecka: objawy

Dzieci to mali ludzie, którzy dopiero poznają otaczający je świat i rzeczywistość. Należy mieć świadomość tego, że pociechy bardzo często mogą nie zdawać sobie sprawy z tego, że z ich wzrokiem może być coś nie tak: a to za sprawą tego, iż nie widzą one, co oznacza “widzieć prawidłowo”. Właśnie z tego powodu to w rękach rodziców i opiekunów leży to, aby rozpoznać wadę refrakcji u swojej pociechy. Bardzo często towarzyszą jej charakterystyczne objawy, które mogą pomóc w jej zauważeniu. 

Jak rozpoznać wadę wzroku u niemowląt?

Pierwsze problemy ze wzrokiem u dziecka można zauważyć już w okresie niemowlęcym, zazwyczaj po ukończeniu 3. miesiąca życia. Zaraz po urodzeniu wzrok dziecka jest bardzo słaby, odpowiada jedynie 10% widzenia dorosłego. Noworodek widzi jedynie przedmioty znajdujące się w odległości 20-30 centymetrów, dlatego początkowo rozpoznanie wady może być trudne. Wzrok rozwija się jednak bardzo szybko i już po kilku miesiącach można zauważyć ewentualne nieprawidłowości. Należy do nich:

- zaciskanie oczu piąstkami, 
- nadmierne łzawienie, 
- niepodążanie oczami za przedmiotami i twarzami, 
- różnego rodzaju tiki,
- obojętność na bodźce. 

Jak rozpoznać wadę wzroku u kilkuletniego dziecka?

Podobne objawy mogą wskazywać na problemy ze wzrokiem u 2-3 czy 4-letniego dziecka. 

Pośród nich wymienia się:
- nadmierne łzawienie,
- tarcie oczu,
- zaczerwienienie spojówek, 
- problemy z rozróżnianiem twarzy, 
- problemy z układankami, puzzlami itp. 

Jak rozpoznać wadę wzroku u dziecka w wieku szkolnym?

Nieco prostszym zadaniem jest rozpoznanie wady wzroku u dziecka w wieku szkolnym - przede wszystkim dlatego, że dzieci w tym wieku potrafią się już sprawnie komunikować z rodzicami. Do objawów problemów z refrakcją u takich dzieci należą:

- częste bóle głowy,
- pocieranie oczu,
- wrażliwość na światło,
- problemy z odnajdywaniem różnic w obrazkach,
- niechęć do rysowania,
- niechęć do czytania i pisania,
- gubienie linii podczas czytania,
- pisanie w górę lub w dół,
- siadanie bardzo blisko telewizora, przystawianie książek, zeszytów bardzo blisko twarzy,
- skargi na zmęczenie, pieczenie oczu.

Do objawów zalicza się również mrużenie oczu, szczególnie w celu dostrzeżenia czegoś co znajduje się blisko lub daleko. Jeśli jednak poza mrużeniem powiek u dziecka nie występują inne niepokojące objawy, to warto z nim o tym porozmawiać: być może mrużenie oczu jest jedynie formą zabawy lub oznaką irytacji. Najmłodsi bardzo często powtarzają bowiem zachowania z bajek lub zachowania innych rówieśników, czasami nie do końca zdając sobie sprawę z ich znaczenia lub potrzeby. 

Jak rozpoznać wadę wzroku u nastolatka?

Wady wzroku występują również bardzo często u nastolatków. Szacuje się, że ponad 50% uczniów szkół średnich boryka się z zaburzeniami refrakcji. Nastolatki często nie zgłaszają rodzicom tego problemu - czasami uważają, że to nic ważnego, czasami boją się zmiany wyglądu i noszenia okularów, czasami sami nie zauważają, że mają problem. Objawy, jakie mogą zauważyć rodzice to:

częste bóle głowy,
zaczerwienione spojówki,
tarcie oczu, 
problemy z odczytywaniem np. godzin na przystankach, plakatów, reklam, szyldów,
przybliżanie przedmiotów. 

Gdy zauważysz u swojego dziecka takie symptomy, powinieneś je przede wszystkim z nim przedyskutować. Jeżeli występuje wada refrakcji, należy wdrożyć odpowiednią korekcję. Nastolatkowie bardzo często obawiają się zmiany wyglądu: bardzo często jednak zamiast okularów możliwa jest korekcja za pomocą soczewek. Soczewki są nie tylko niewidoczne, ale również bardzo wygodne. Dowiedz się więcej o soczewkach dla dzieci.

Jakie wady wzroku mogą wystąpić u dzieci?

Objawy mogą różnić się w zależności od tego, jaka wada wzroku występuje u danego dziecka. Może być to: 

1. Krótkowzroczność.
Osoby z krótkowzrocznością widzą wyraźnie z bliska, ale mają trudności z widzeniem obiektów z daleka. Wada ta wynika z uwarunkowań genetycznych, chorób lub długości gałki ocznej. 
2. Dalekowzroczność.
Osoby z dalekowzrocznością mają problem z widzeniem obiektów bliskich, ale lepiej widzą te oddalone. Wada wynika z nieprawidłowego ogniskowania promieni świetlnych za siatkówką.
3. Astygmatyzm.
Astygmatyzm powoduje zniekształcenie obrazu na siatkówce z powodu nieregularnego kształtu rogówki lub soczewki, co prowadzi do zamazanego widzenia.
4.Różnowzroczność. 
To stan, w którym każde oko ma inną wadę refrakcji, np. jedno krótkowzroczne, a drugie dalekowzroczne. Może powodować problemy z integracją obrazów i widzeniem przestrzennym.
5. Zez. 
Zez to zaburzenie ustawienia oczu, w którym jedno oko ucieka lub skierowane jest w innym kierunku niż drugie. Może prowadzić do podwójnego widzenia i problemów z percepcją głębi.

Co zrobić, gdy zauważysz objawy wady wzroku u dziecka?

Gdy okaże się, że Twoje dziecko boryka się z jakąś wadą wzroku, nie wahaj się - jak najszybciej udaj się do specjalisty. Im szybciej wada wzroku zostanie rozpoznana, tym większe są szanse na jej zatrzymanie. Wczesna diagnoza pozwala na skuteczniejsze leczenie, dobór odpowiednich metod korekcji, takich jak okulary czy soczewki, a także zapobiega pojawieniu się problemów z nauką i rozwojem dziecka. Regularne wizyty u specjalisty zapewnią, że wady wzroku będą monitorowane, a dziecko będzie mogło rozwijać się w optymalnych warunkach.

Bibliografia:

https://www.mp.pl/pacjent/okulistyka/aktualnosci/332243,objawy-wad-wzroku-u-dzieci
https://www.bezokularow.pl/poradnik/wady-wzroku-u-dziecka
https://www.bezokularow.pl/poradnik/wady-wzroku-u-dziecka