Luteina to naturalny barwnik znajdujący się w plamce żółtej siatkówki, który ma duży wpływ na prawidłowe widzenie. Substancja ta nie jest produkowana naturalnie przez organizm, więc musi być do niego stale dostarczana. Dlaczego luteina jest tak ważna? W jakich produktach się znajduje? Sprawdź i dowiedz się więcej!

Czym jest luteina?

Luteina ma dwa znaczenia. W ginekologii luteiną potocznie nazywa się progesteron, czyli hormon produkowany przez ciałko żółte i przez łożysko. W tym artykule skupimy się jednak na jej drugim znaczeniu - tym, że oznacza kartenoid. Jest naturalnym barwnikiem roślinnym. To ona w organizmie człowieka odgrywa jedną z najważniejszych ról w kategorii ochrony wzroku.

Jak działa luteina?

Luteina działa jak swego rodzaju filtr ochronny w oku. Zatrzymuje dużą część (nawet do 90%) światła niebieskiego o wysokiej energii, które mogłoby uszkodzić komórki siatkówki. Dodatkowo pełni funkcję przeciwutleniacza. Neutralizuje wolne rodniki powstające pod wpływem promieniowania UV i różnego rodzaju procesów metabolicznych. W ten sposób chroni plamkę żółtą przed zmianami zwyrodnieniowymi i wspiera prawidłową ostrość wzroku.

Skutki braku luteiny w organizmie

Luteina wspiera działanie plamki żółtej. Zmniejsza wpływ czasu i procesów starzenia na jej degradację. Tym samym, pomaga w ochronie przed zwyrodnieniem plamki żółtej. Dowiedz się więcej o tym, czym jest zwyrodnienie plamki żółej. AMD ma bardzo negatywny wpływ na wzrok. Gdy zwyrodnienie się rozwinie, w polu widzenia może powstać ciemna plama, obiekty jakie będziesz dostrzegać będą mieć inny rozmiar niż w rzeczywistości, a ostrość widzenia będzie pogorszona. 

Wpływ luteiny na organizm

Suplementacja luteiny pomoże uniknąć tych negatywnych konsekwencji. Co więcej, odpowiednia ilość tej substancji w diecie ma szereg innych, pozytywnych skutków na oczy. Pośród nich wymienia się:

- wsparcie oczu w profilaktycznej ochronie przed zaćmą i retinopatią cukrzycową,
- łagodzenie objawów zespołu suchego oka,
- pomoc w zmniejszeniu stanu zapalnego błony naczyniowej oka (o ile taki występuje).

Co więcej, luteina może pomóc w ochronie organizmu przed chorobami ogólnoustrojowymi, takimi jak cukrzyca (co więcej, u pacjentów, którzy już chorują na cukrzycę, luteina poprawia grubość i funkcje siatkówki), ale również zmniejszać ryzyko wystąpienia zawału serca. Substancję tą rekomenduje się też dla osób palących, jak również dla osób otyłych i pracujących stale przed komputerem.

W czym znajduje się luteina?

A w czym znajduje się luteina? Aby dostarczać ją do organizmu, warto zadbać o zróżnicowaną dietę opartą na warzywach i owocach, a szczególnie na zielonych warzywach liściastych. Luteinę znajdziesz w dużych ilościach w:

- jarmużu (aż 48-115 mcg na gram),
- szpinaku,
- natce pietruszki,
- brokułach,
- cukinii,
- sałacie rzymskiej,
- kukurydzy,
- groszku,
- brukselce,
- kiwi,
- soku pomarańczowym.

Nieco mniejsze ilości luteiny znajdują się również w:

- papryce czerwonej,
- pszenicy durum,
- winogronach,
- żółtku jaja. 

Ważne jest, by pamiętać, że luteina, podobnie jak witamina D, rozpuszcza się w tłuszczach. Oznacza to, że by właściwie wchłonęła się do organizmu, warto przyjmować ją z tłuszczami, np. w formie sałatki z warzyw z oliwą. 

Czy nadmiar luteiny może mieć skutki uboczne? 

Luteinę można spożywać w nieograniczonych ilościach. Rzecz jasna - wszystko warto robić z umiarem, ale raczej nie ma czegoś takiego jak przedawkowanie luteiny. Jej nadmiar może chwilowo powodować zażółcenie skóry, ale powinno ono ustąpić po zmniejszeniu spożywanej dziennie dawki. To substancja w pełni bezpieczna. Jej dzienna rekomendowana dawka wynosi od 6 do 20 miligramów. 

Luteina a zeaksantyna

Luteinę warto suplementować wraz z zeaksantyną. Co je różni? Luteina znajduje się w obwodowych częściach siatkówki oka, zaś luteina w centralnej części plamki żółtej.
Zeaksantyna naturalnie spotykana jest w wielu warzywach i owocach, zwłaszcza tych o intensywnych, żywych kolorach. Ona również pełni rolę silnego antyoksydantu, dzięki czemu zabezpiecza komórki przed szkodliwym działaniem wolnych rodników.
Zeaksantyna obecna jest przede wszystkim w roślinach, szczególnie w warzywach i owocach o wyrazistych kolorach, znajdziemy ją m.in. w jarmużu, szpinaku, kukurydzy, papryce czerwonej i żółtej, żółtku jaj, brokułach, jagodach goji, a także w dyni. Zeaksantyna ma duże znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania wzroku, ponieważ wspiera percepcję kontrastu i ostrość widzenia. Dzięki temu, że skupia się w centralnej części siatkówki, odpowiedzialnej za dostrzeganie szczegółów, sprzyja wyraźniejszemu odbieraniu detali, a jej systematyczne spożywanie może dodatkowo ułatwiać widzenie w słabym świetle.

Wiesz już, jak działa luteina na oczy i dlaczego jest potrzebna. Teraz dowiedz się więcej na temat promieniowania ultrafioletowego i o jego wpływie na oczy. 

Bibliografia:

https://www.bezokularow.pl/poradnik/zeaksantyna-czym-jest-na-co-pomaga
https://instytutoka.pl/luteina-na-oczy/
A. Plech, Przejrzyj na oczy czyli jak żyć, aby długo cieszyć się świetnym wzrokiem, Wyd. Vismed, 2019