Astygmatyzm to bardzo powszechna wada wzroku. Badania wskazują, że ten problem dotyka blisko 40% osób, które mają krótkowzroczność, dalekowzroczność bądź inny kłopot z oczami. W takim przypadku konieczna jest korekcja wzroku, ponieważ dopiero ona umożliwia uzyskanie prawidłowego obrazu – zaburzonego przez astygmatyzm. Na czym polega to schorzenie? Dowiedz się tego i sprawdź, jak można je leczyć.

Co to jest astygmatyzm?

Astygmatyzm to inaczej niezborność, czyli zaburzenie symetrii obrotowej gałki ocznej. Ta wada powoduje powstanie na siatkówce niepunktowego obrazu. Zazwyczaj jest to kojarzone z krzywizną, pogorszeniem ostrości oraz nadwrażliwością na kontrast. Przede wszystkim jest to związane z wadą refrakcji układu optycznego oka. To znowu jest spowodowane różną mocą refrakcyjną w konkretnych przekrojach południkowych.

Zwróć również uwagę na to, jaki element budowy gałki ocznej odpowiada za astygmatyzm. Obraz pełen krzywizn i braku ostrości powstaje w wyniku asferycznej powierzchni rogówki. Czasem może to też mieć związek z zaburzeniem przepływu promieni światła przez soczewkę.

Astygmatyzm – przyczyny

Astygmatyzm nadal jest badany przez naukowców, dlatego jeszcze nie są znane wszystkie możliwe przyczyny tej wady wzroku. Warto jednak zwrócić uwagę na to, że niekiedy jest dziedziczony. Oprócz tego może mieć podłoże związane z nieprawidłową budową powierzchni oka, czyli rogówki. Czasem astygmatyzm pojawia się również wtedy, gdy soczewka nie ma równego kulistego kształtu. Wówczas bardziej przypomina piłkę do gry w rugby. W  konsekwencji dochodzi do rozproszenia światła, które wpada do oka, ponieważ nie skupia się prawidłowo na siatkówce.

Zauważ także, że istnieje astygmatyzm nabyty. Wtedy wśród najczęstszych przyczyn wymieniane są urazy mechaniczne oka. Może to się skończyć nierówną powierzchnią rogówki. W takiej sytuacji powstaje astygmatyzm nieregularny, który jest związany ze sporą ilością ogniskowych.

Wśród innych przyczyn astygmatyzmu należy też wymienić stożek rogówki. To schorzenie sprawia, że rogówka przybiera specyficzny kształt, a to przyczynia się do rozwinięcia jeszcze silniejszego astygmatyzmu. Warto jednak zaznaczyć, że tego typu schorzenie występuje dość rzadko. Jednak, gdy już to nastąpi, to może się okazać, że jedynym sposobem na zminimalizowanie skutków jest zabieg chirurgiczny.

Astygmatyzm – objawy

Istnieje naprawdę wiele objawów, wskazujących na rozwinięcie się astygmatyzmu. Warto jednak zaznaczyć, że większość z nich dotyczy pracy wzroku i uczucia zmęczenia oczu. Przede wszystkim możesz mieć problem z wyraźnym zobaczeniem poszczególnych obrazów. Po prostu astygmatyzm powoduje zamazane widzenie – zarówno przy obserwacji obiektów z bliska, jak i z daleka. Wśród kolejnych popularnych objawów jest widzenia jak za mgłą. W tym przypadku znów odległość nie ma znaczenia. Odczuwalne może też być napięcie w obrębie gałek ocznych.

Charakterystyczne są także inne symptomy, wskazujące na astygmatyzm. Objawy neurologiczne dotyczą m.in. bólu głowy w okolicy czoła oraz lekkie przekrzywianie głowy w celu korekcji obrazu. Zwróć również uwagę na to, że astygmatyzm powoduje ból oczu, ich tarcie, mrużenie czy nawet pieczenie, swędzenie oraz łzawienie oczu. Oprócz tego charakterystyczne jest widzenie linii prostych jako krzywych, a do tego utrata ostrości przy jednoczesnym patrzeniu na poziomą i pionową linię. Astygmatyzm może również odebrać Ci przyjemność z czytania bądź z pisania, bo powoduje szybkie zmęczenie oczu podczas wykonywania tych czynności. Możesz też mieć problem z rozumieniem czytanego tekstu, bo poszczególne litery wyglądają wtedy, jakby lekko falowały.

Jakie są rodzaje astygmatyzmu?

Istnieje naprawdę wiele rodzajów astygmatyzmu. Warto jednak przede wszystkim zwrócić uwagę na najpowszechniejszy typ, czyli astygmatyzm regularny. To właśnie z nim boryka się największa liczba chorych. Dodatkowo cechą charakterystyczną tej odmiany jest prostopadłe ułożenie układu optycznego oka. Dlatego wielkość astygmatyzmu jest równa różnicy w mocy refrakcyjnej. Zauważ również, że astygmatyzm regularny może przybierać trzy różne formy, czyli:

• astygmatyzm regularny prosty,
• astygmatyzm regularny odwrotny,
• astygmatyzm regularny skośny.

Poza tym istnieje także astygmatyzm nieregularny, który wyróżnia się brakiem głównych przekrojów, krzyżujących się pod kątem prostym. Czasem zdarza się też tak, że jest ich więcej niż dwa. W zależności od konkretnego rodzaju występuje astygmatyzm w jednym oku lub dwóch. Ma to wpływ na sposób leczenia, a przede wszystkim na widziany obraz.

Powyższy podział astygmatyzmu jest dość powszechny, ale stosowana jest również klasyfikacja kliniczna. Zgodnie z nią istnieje m.in. astygmatyzm krótkowzroczny, nadwzroczny i mieszany.

Astygmatyzm – badanie i diagnoza

Astygmatyzm zazwyczaj występuje razem z krótko- lub dalekowzrocznością. Dlatego często jest trudny do zdiagnozowania – tym bardziej samodzielnego. Właśnie z tego powodu koniecznie udaj się do specjalisty, który dokładnie sprawdzi stan Twoich oczu, a przede wszystkim skorzysta z jednej z metod określających astygmatyzm. Badanie może się wiązać z wykorzystaniem jednego z poniższych sprzętów:

Keratoskop – pomaga w jeszcze dokładniejszym przeglądzie oka, a przede wszystkim w obserwacji jego kształtu.
Wideokeratografia komputerowa – bez wątpienia jest to najdokładniejsza metoda do diagnozowania astygmatyzmu. Z jego pomocą rejestrowany jest obraz powierzchni rogówki. Następnie jest przesyłany do komputera i analizowany. W  konsekwencji lekarz otrzymuje szczegółową mapę rogówki, jej przekrój oraz mapę cyfrowych wartości krzywizn rogówki.

Bez względu na to, którą z tych metod wykorzysta okulista lub optometrysta, to i tak nie musisz się obawiać. W końcu takie badania są całkowicie bezbolesne. Po prostu polegają na obserwacji oka przy wykorzystaniu różnych nowoczesnych przyrządów.

Czy astygmatyzm jest wyleczalny?

Masz astygmatyzm i zastanawiasz się, czy można go wyleczyć? Wiele zależy od indywidualnego przypadku, ale przeważnie jest to możliwe. Konieczne jest jedynie to, żebyś poddał się operacji. Ten laserowy zabieg jest bardzo nowoczesny, a przede wszystkim niezwykle skuteczny. Dzięki temu będziesz mógł cieszyć się doskonałą jakością widzenia.

Astygmatyzm – leczenie

Do wyboru masz naprawdę sporo różnych sposobów na skorygowanie wzroku. Niektóre z nich są zachowawcze, a inne operacyjne. Ważne jest po prostu to, żebyś wybrał metodę dostosowaną do Twojego przypadku i stopnia wady wzroku. Pamiętaj również o tym, że astygmatyzm nieleczony stopniowo będzie miał coraz większy wpływ na Twoje samopoczucie, zdrowie oraz codzienne funkcjonowanie.

Postęp okulistyki sprawił, że to właśnie soczewki kontaktowe i okulary korekcyjne stanowią najlepszy sposób na astygmatyzm. Okulary na stałe pozwalają Ci cieszyć się doskonałą widocznością. Poza tym szkła są maksymalnie dostosowane do potrzeb oczu. Po prostu jej moc zmienia się wzdłuż przekrojów – odwrotnie do astygmatyzmu. Taka soczewka jest nazywana cylindryczną i pomaga maksymalnie skompensować astygmatyzm dzięki temu, że łączy obie ogniskowe w jednym punkcie.

Coraz powszechniejsze są też zabiegi operacyjne na astygmatyzm. Wśród najnowocześniejszych technik są te z wykorzystaniem lasera. Taka metoda pozwala na wszczepienie elementów wewnątrzgałkowych, które zapewniają korekcję multifokalne i cylindryczne. Do tego wpływają na przyspieszoną regenerację organizmu po zabiegu.