Astygmatyzm, częsta wada wzroku charakteryzująca się nieprawidłową krzywizną rogówki, wymaga specjalistycznej korekcji. Dzięki postępom w technologii optycznej, możliwe jest łatwe odnalezienie idealnego rozwiązania, które zapewni wyraźne widzenie i komfort noszenia. W tym artykule omówimy, jak skutecznie dobrać soczewki kontaktowe dla astygmatyków.

Co to jest astygmatyzm?

Astygmatyzm to często występująca wada wzroku, która wynika z nieregularnego kształtu rogówki lub soczewki oka. W odróżnieniu od typowych wad wzroku, takich jak krótkowzroczność czy dalekowzroczność, gdzie problemem jest odległość skupienia światła, astygmatyzm oczu powoduje zniekształcenie widzenia zarówno z bliska, jak i z daleka. 

Głównymi objawami astygmatyzmu są rozmyte lub zniekształcone widzenie oraz trudności w ostrości widzenia liter i linii. Często również towarzyszą im bóle głowy, zmęczenie oczu i problem z ostrością wzroku w różnych odległościach. 

Soczewki kontaktowe na astygmatyzm

Jednym z często zadawanych pytań przez osoby z astygmatyzmem jest to, czy mogą one bezpiecznie i skutecznie nosić soczewki kontaktowe. Odpowiedź brzmi: tak, osoby z astygmatyzmem mogą korzystać z zalet soczewek kontaktowych! 

Kiedy decydujesz się na soczewki kontaktowe, konieczne jest przeprowadzenie dokładnego badania wzroku u okulisty lub optometrysty. Specjalista nie tylko potwierdzi czy soczewki kontaktowe są dla Ciebie odpowiednie, ale także dokładnie przebada Twoje oczy, aby dobrać soczewki o właściwej mocy optycznej, krzywiźnie oraz średnicy. Precyzyjne dopasowanie jest kluczowe, ponieważ astygmatyzm często wymaga indywidualnie dostosowanej korekcji, z uwzględnieniem zarówno sferycznych, jak i cylindrycznych aspektów wady wzroku.

Rodzaje soczewek dla astygmatyzmu

Astygmatyzm wymaga specjalistycznych soczewek, które różnią się od standardowych soczewek kontaktowych. Poniżej przedstawiamy główne rodzaje soczewek dostosowanych do potrzeb astygmatyków:

Soczewki toryczne

Soczewki toryczne są to najczęściej wybierane soczewki dla osób z astygmatyzmem. Charakteryzują się one specjalnym kształtem, który umożliwia korekcję nierównomiernego zakrzywienia rogówki lub soczewki oka. Soczewki toryczne mają różne moce optyczne w różnych meridianach soczewki, co pozwala na skuteczną korekcję zarówno astygmatyzmu, jak i innych wad wzroku, takich jak krótkowzroczność czy dalekowzroczność.

Gazoprzepuszczalne soczewki kontaktowe (GP)

Soczewki GP są twardsze i wykonane z materiałów przepuszczających tlen, co zapewnia zdrowe środowisko dla oka. Są one skuteczne w korygowaniu astygmatyzmu, ponieważ utrzymują swój kształt na oku, co pozwala na precyzyjniejszą korekcję niż w przypadku soczewek miękkich. Jednak mogą wymagać dłuższego okresu adaptacji.

Soczewki hybrydowe

Soczewki hybrydowe łączą w sobie cechy soczewek miękkich i twardych. Mają one sztywne, gazoprzepuszczalne centrum dla ostrego widzenia i miękką, elastyczną obwódkę dla większego komfortu. Soczewki hybrydowe mogą być dobrą opcją dla osób z astygmatyzmem, które potrzebują ostrych obrazów, ale mają trudności z adaptacją do twardych soczewek.

Dowiedz się więcej na temat rodzajów soczewek - twardych i miękkich.

Dobranie odpowiednich soczewek dla astygmatyków

Dopasowanie soczewek kontaktowych jest kluczowe dla zapewnienia komfortu i skuteczności korekcji wad wzroku, szczególnie dla osób z astygmatyzmem. Oto kilka istotnych aspektów, które należy wziąć pod uwagę podczas dopasowywania soczewek:

1. Dokładne badanie wzroku - pierwszym krokiem w procesie dopasowania soczewek jest dokładne badanie wzroku przeprowadzone przez okulistę lub optometrystę. Podczas tego badania, specjalista oceni stan zdrowia oczu, zmierzy krzywiznę rogówki, a także określi moc optyczną potrzebną do korekcji astygmatyzmu. Badanie to jest niezbędne, aby zrozumieć specyficzne wymagania wzrokowe każdej osoby.

2. Wybór rodzaju soczewek - na podstawie wyników badania wzroku, specjalista pomoże Ci wybrać rodzaj soczewek najlepiej odpowiadających Twoim potrzebom. Dla osób z astygmatyzmem najczęściej rekomendowane są soczewki toryczne, które są specjalnie zaprojektowane do korekcji tej wady wzroku.

3. Krzywizna i średnica soczewki - dwa kluczowe parametry, które należy uwzględnić przy dopasowaniu soczewek, to krzywizna (BC - Base Curve) i średnica (DIA - Diameter) soczewki. Krzywizna soczewki powinna być dostosowana do krzywizny rogówki, aby zapewnić optymalne przyleganie i komfort noszenia. Z kolei średnica soczewki ma wpływ na to jak soczewka zakrywa rogówkę oraz czy stabilnie się na niej utrzymuje.

4. Moc optyczna i cylinder - moc optyczna soczewek musi być dostosowana nie tylko do stopnia krótkowzroczności lub dalekowzroczności, ale także do stopnia astygmatyzmu. Jest to wyrażane jako wartość cylindra w receptach na soczewki. Cylinder w soczewce torycznej kompensuje nierównomierną krzywiznę rogówki i jest kluczowy dla zapewnienia wyraźnego widzenia.

Plusy i minusy stosowania soczewek przy astygmatyzmie

Wybór soczewek kontaktowych jako metody korekcji astygmatyzmu niesie ze sobą szereg zalet i wad. Zrozumienie tych aspektów jest kluczowe dla podjęcia świadomej decyzji o tym, czy soczewki są najlepszym rozwiązaniem dla Ciebie.

Plusy stosowania soczewek kontaktowych

- Lepsza jakość widzenia - soczewki zaprojektowane specjalnie dla astygmatyków oferują zazwyczaj lepszą jakość widzenia niż tradycyjne okulary. Precyzyjnie dopasowują się do kształtu oka, co zapewnia ostrzejszy i bardziej stabilny obraz.

- Większy komfort - soczewki eliminują problemy związane z noszeniem okularów, takie jak zniekształcenia obrazu, dyskomfort nosa i uszu czy zaparowania szkieł kontaktowych.

- Większa swoboda ruchów - soczewki kontaktowe są idealne dla aktywnych osób, umożliwiając swobodę ruchów podczas uprawiania sportów i innych aktywności bez obawy o zsuwanie się lub uszkodzenie okularów.

- Estetyka - dla wielu osób soczewki kontaktowe są bardziej estetycznym rozwiązaniem.

Minusy stosowania soczewek kontaktowych

- Ryzyko infekcji - nieprawidłowe użytkowanie i pielęgnacja soczewek mogą zwiększać ryzyko infekcji oka.

- Potrzeba regularnej pielęgnacji - soczewki, zwłaszcza te wielokrotnego użytku, wymagają codziennego czyszczenia i prawidłowej higieny, co może być uciążliwe dla niektórych użytkowników.

- Koszty - soczewki kontaktowe na astygmatyzm często kosztują więcej niż zwykłe miękkie soczewki kontaktowe.

- Początkowy dyskomfort - niektórzy nowi użytkownicy soczewek mogą doświadczać początkowego dyskomfortu lub trudności z adaptacją do noszenia soczewek.

Bibliografia:
https://www.theeyedoctors.net/eye-care-resources/contact-lenses/contacts-for-astigmatism
American Academy of Ophthalmology, What Do Astigmatism Measurements Mean?, 2021.
National Eye Institute, What is astigmatism?, 2023.